Πλάτωνας
Ο Πλάτων γεννήθηκε στην Αθήνα το 428/7 π.Χ., μεγάλωσε δηλαδή μέσα στη δίνη
που προκάλεσε ο Πελοποννησιακός πόλεμος. Πέθανε το 347 π.Χ., λίγο πριν από
την οριστική επιβολή της μακεδονικής ηγεμονίας στον ελλαδικό χώρο. Και οι
δύο γονείς του ανήκαν σε παλιές αριστοκρατικές οικογένειες της Αθήνας, μέλη
των οποίων είχαν παίξει ρόλο στα πολιτικά πράγματα. Ο ίδιος ο Πλάτωνας δεν
ασχολήθηκε με την ενεργό πολιτική.
Η οικογενειακή του κατάσταση του επέτρεψε να πάρει καθολική μόρφωση. Σπούδασε
λογοτεχνία, επιστήμες, φιλοσοφία και μουσική. Μαθήτευσε κοντά στον Κράτυλο,
μαθητή του Ηράκλειτου. Στη συνέχεια παρακολούθησε τη διδασκαλία του Σωκράτη.
Η καταδίκη και ο θάνατος του αγαπημένου του δασκάλου όχι μόνο πίκρανε και
απογοήτευσε τον Πλάτωνα, αλλά τον επηρέασε σημαντικά και στις πολιτικές του
απόψεις κλονίζοντας ακόμη περισσότερο την πίστη του στους δημοκρατικούς θεσμούς.
Μετά το θάνατο του Σωκράτη ο Πλάτων έφυγε από την Αθήνα και πήγε στα Μέγαρα.
Μεσολάβησε σύντομη επιστροφή του στην Αθήνα και ακολούθησε μια σειρά από ταξίδια
στη Σικελία, την Kάτω Iταλία, την Αίγυπτο και την Κυρήνη. Ειδικά τη Σικελία
την επισκέφτηκε τρεις φορές και η παραμονή του εκεί συνδέθηκε με απόπειρες
οργάνωσης μιας ιδανικής και τέλειας πολιτείας. Όλα τα ταξίδια έγιναν για σπουδές
και μελέτες. Στις πόλεις που επισκέφτηκε είχε τη δυνατότητα να γνωρίσει σημαντικές
προσωπικότητες του πολιτικού και επιστημονικού κόσμου.
Το 387 π.Χ. επέστρεψε στην Αθήνα. Σε δικό του αγρόκτημα στην περιοχή του Κολωνού,
κοντά στο ιερό του ήρωα Ακάδημου, ίδρυσε τη δική του φιλοσοφική σχολή, η οποία
ονομάστηκε Aκαδημία από το όνομα του ήρωα. Ήταν η μεγαλύτερη σχολή της Αρχαιότητας
και διατηρήθηκε μέχρι το 529 μ.Χ., όταν την έκλεισε ο Ιουστινιανός. Στην Ακαδημία
διδάσκονταν αστρονομία, μαθηματικά, αλλά κυρίως φιλοσοφία. Το πρόγραμμα διεπόταν
από την αρχή ότι σκοπός της παιδείας είναι να στρέψει το νου και την ψυχή
των μαθητών στη θεώρηση των σταθερών και αναλλοίωτων πραγμάτων, δηλαδή στον
κόσμο των ιδεών.
Η επίδραση που άσκησε το έργο του Πλάτωνα από την Αρχαιότητα ως σήμερα είναι
πολύ μεγάλη. Από τον Αυγουστίνο μέχρι τον Μπέικον υπήρξαν πολλοί μιμητές του
Πλάτωνα, κυρίως της ιδανικής πολιτείας, αλλά και οι νεότερες φιλοσοφικές τάσεις
έχουν επηρεαστεί από τις πλατωνικές ιδέες. Χαρακτηριστική είναι η αντιπαράθεση
μεταξύ των οπαδών του Αριστοτελισμού και του Πλατωνισμού στο Βυζάντιο.