Η απρόσμενη νίκη κατά των Περσών παγίωσε την άποψη των ιώνων φιλοσόφων ότι ο κόσμος διέπεται από λογικές σχέσεις, όπως επίσης ότι ο άνθρωπος μπορεί να αναπτύξει νέους θεσμούς στην πολιτική και κοινωνική ζωή, καθώς και μορφές σκέψης και τέχνης που ταιριάζουν στις ανάγκες του. Εκφραστές της αντίληψης αυτής κατά τον 5ο αιώνα π.Χ. ήταν οι σοφιστές.

Σοφιστής σήμαινε αρχικά σοφός και ήταν μια λέξη που χρησιμοποίησε ο Ηρόδοτος για να χαρακτηρίσει το Σόλωνα και τον Πυθαγόρα. Στο β' μισό του 5ου αιώνα ο όρος χρησιμοποιείται για τους δασκάλους της ρητορικής, οι οποίοι ταξίδευαν από πόλη σε πόλη, όπου παρέδιδαν επί πληρωμή μαθήματα. Ακροατές τους ήταν κυρίως νέοι από πλούσιες οικογένειες, για τους οποίους η φοίτηση κοντά σε σοφιστές αποτελούσε συνέχεια της παιδείας τους, ένα είδος τριτοβάθμιας εκπαίδευσης.
Στόχος των σοφιστών ήταν, όπως οι ίδιοι υποστήριζαν, να καταστήσουν τον κάθε μαθητή τους ικανό να αγορεύει, να επιχειρηματολογεί, αλλά και να του διδάξουν την αρετή. Ο στόχος αυτός είχε ως αποτέλεσμα την επίδραση των σοφιστών στη φιλοσοφία, τη ρητορική και τη φιλολογία. Ανέπτυξαν επίσης την έννοια των μερών του λόγου, τη συλλογιστική της συζήτησης και έβαλαν τα θεμέλια της λογοτεχνικής κριτικής.

ΠΙΣΩ