ΜΕΓΑΣ ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΣ (306-337μΧ)
Ο Κωνσταντίνος ανέβηκε
στο θρόνο το 306. Ωστόσο, η αρχή της βυζαντινής ιστορίας τοποθετείται στο
324, όταν κατόρθωσε να απομείνει μονοκράτορας στην απέραντη αυτοκρατορία.
Tα γεγονότα που χαρακτήρισαν την εποχή του ήταν τόσο η απόφαση της μεταφοράς
της πρωτεύουσας από τη Δύση στην Ανατολή όσο και η εσωτερική του πολιτική.
Όταν ο Kωνσταντίνος απέμεινε μονοκράτορας, αποφάσισε να μεταφέρει την πρωτεύουσα
από τη Ρώμη στο Bυζάντιο, την αρχαία μεγαρική αποικία, στην οποία έδωσε το
όνομά του. Η μεταφορά ενός κράτους διοικητικά, γλωσσικά και νομοθετικά ρωμαϊκού,
σε έναν τόπο που βρισκόταν κάτω από την πολιτισμική σφαίρα του ελληνισμού
και των ανατολικών λαών αποτελούσε τον προάγγελο της αλλαγής ολόκληρης της
υπόστασής του. Η συμβολή του Kωνσταντίνου στη διοικητική αναδιοργάνωση του
κράτους αλλά και η θρησκευτική πολιτική του αποτελούν σημαντικά κεφάλαια της
ιστορίας καθώς έθεσαν τις βάσεις για τη μελλοντική ανάπτυξη του Βυζαντίου.
Αξιοσημείωτη αλλά και δυσερμήνευτη λόγω της έλλειψης πηγών είναι η εξόντωση
πολλών από τους πολιτικούς του αντιπάλους, ακόμα και μελών της οικογένειάς
του, το 326.
Ως προς τα σύνορα του κράτους, ο Kωνσταντίνος δεν έκανε καμιά επεκτατική προσπάθεια.
Φρόντισε μόνο να διατηρήσει την ακεραιότητα της αυτοκρατορίας, τοποθετώντας
στα μέτωπα των συνόρων τους γιους του. Αντιμετώπισε με επιτυχία τις επιθέσεις
των βαρβαρικών φύλων στο Pήνο και το Δούναβη και κατόρθωσε να συνάψει ειρήνη
με τους Γότθους, με την οποία οι τελευταίοι όφειλαν να προστατεύουν το σύνορο
του Δούναβη παίρνοντας ως αντάλλαγμα τρόφιμα και χρήματα. Στην Ανατολή, η
θρησκευτική πολιτική του Kωνσταντίνου προκαλούσε τους Πέρσες, οι οποίοι αντιδρούσαν
με διωγμούς κατά των χριστιανών υπηκόων τους.