ΓΙΟΡΤΕΣ ΚΑΙ ΗΜΕΡΕΣ ΑΡΓΙΑΣ
Ιανουάριος
Πρωτοχρονιά
Με τη λέξη Πρωτοχρονιά ή αρχιχρονιά , ή πρώτη του έτους , χαρακτηρίζεται η πρώτη ημέρα του οποιουδήποτε ακολουθούμενου ημερολογιακού έτους . Κατά το Γρηγοριανό ημερολόγιο που ακολουθεί ο Δυτικός κόσμος στη σύγχρονη εποχή, είναι η 1η Ιανοαρίου . Στις περισσότερες χώρες η ημέρα αυτή έχει καθιερωθεί ως επίσημη αργία (εργασίας) και γιορτάζεται μαζικά.
Γιορτή των Φώτων
Τα Θεοφάνια (ή Θεοφάνεια ) είναι μεγάλη ετήσια χριστιανική εορτή της ανάμνησης της Βάπτισης του Ιησού Χριστού στον Ιορδάνη ποταμό από τον Άγιο Ιωάννη τον Βαπτιστή , η τρίτη και τελευταία εορτή του Δωδεκαημέρου (εορτών των Χριστουγέννων). Το όνομα προκύπτει από την φανέρωση των τριών προσώπων της Αγίας Τριάδας που συνέβη σύμφωνα με τρεις σχετικές ευαγγελικές περικοπές. Η εορτή των Θεοφανίων λέγεται επίσης και Επιφάνια και Φώτα (ή Εορτή των Φώτων ).
Γιορτή των τριών Ιεραρχών
Οι τρεις επιφανείς άγιοι και θεολόγοι της χριστιανικής θρησκείας, προστάτες των γραμμάτων και των μαθητών, ο Ιωάννης ο Χρυσόστομος , ο Βασίλειος ο Μέγας και ο Γρηγόριος ο Ναζιανζηνός . Γαλουχημένοι με τα βαθιά νοήματα της θρησκείας και άριστοι γνώστες της αρχαίας ελληνικής σοφίας, συνδυάζουν τις γνώσεις τους αυτές και προσφέρουν τις πρώτες βάσεις στη διαμόρφωση της ελληνοχριστιανικής παιδείας και του ελληνοχριστιανικού πολιτισμού. Για τη μεγάλη προσφορά τους στα γράμματα ανακηρύχτηκαν άγιοι προστάτες των γραμμάτων, των μαθητών και γενικά της σπουδάζουσας νεολαίας.
Φεβρουάριος - Μάρτιος
Απόκριες
Οι Απόκριες (ή Τριώδιο ) ονομάζονται οι τρεις εβδομάδες πριν από τη Μεγάλη Σαρακοστή . Σήμερα, όμως Αποκριά ονομάζεται ιδιαίτερα η Κυριακή της πρώτης (μικρές απόκριες, της Τυροφάγου) και η Κυριακή της δεύτερης και τρίτης βδομάδας.
Καθαρή Δευτέρα
Με την Καθαρά Δευτέρα ξεκινά η Σαρακοστή για την Ορθόδοξη εκκλησία, ενώ ταυτόχρονα σημάνει το τέλος των Απόκρεω . Η Καθαρά Δευτέρα ονομάστηκε έτσι γιατί οι Χριστιανοί "καθαρίζονταν" πνευματικά και σωματικά. Είναι μέρα νηστείας αλλά και μέρα αργίας για τους Χριστιανούς. Η νηστεία διαρκεί για 40 μέρες, όσες ήταν και οι μέρες νηστείας του Χριστού στην έρημο. Την Καθαρά Δευτέρα συνηθίζεται να τρώγεται λαγάνα (άζυμο ψωμί που παρασκευάζεται μόνο εκείνη τη μέρα), και άλλα νηστίσιμα φαγώσιμα, κυρίως λαχανικά, όπως και φασολάδα χωρίς λάδι . Επίσης συνηθίζεται το πέταγμα χαρταετού .
25 η Μαρτίου – Ευαγγελισμός Θεοτόκου
Η Ελληνική επανάσταση του 1821 – 1824 είναι το πρώτο μέρος του Ελληνικού αγώνα της ανεξαρτησίας ( 1821 - 1832 ), που διεξήγαγε ο υπόδουλος ελληνισμός ενάντια στην Οθωμανική αυτοκρατορία και που κατέληξε στην αναγνώριση της ανεξαρτησίας του Ελληνικού κράτους από την Πύλη , με την συνθήκη του Μαΐου του 1832 . Η περίοδος είναι ευρέως γνωστή στην σύγχρονη Ελλάδα με τον όρο "επανάσταση του 21", και η επέτειος εορτασμού της έναρξής της είναι η 25η Μαρτίου , ημέρα επίσημης αργίας για το Ελληνικό κράτος .
Με την λέξη Ευαγγελισμός αναφερόμαστε στην χαρμόσυνη είδηση για τον Χριστιανισμό, της γέννησης του Ιησού Χριστού , που δόθηκε από τον αρχάγγελο Γαβριήλ προς την Μαριάμ . Επίσης, με τον ίδιο όρο αναφερόμαστε στην εκκλησιαστική εορτή που τελείται την 25η Μαρτίου προς ανάμνηση του γεγονότος αυτού.
Ευαγγελισμός σημαίνει αναγγελία χαρμόσυνης είδησης και ετυμολογικά προέρχεται από το ευάγγελος (=ευ+άγγελος < αγγέλω).
Απρίλιος
Πάσχα
Πάσχα ονομάζεται η μεγάλη γιορτή του ιουδαϊσμού η οποία καθιερώθηκε ως ανάμνηση της Εξόδου , που ελευθέρωσε τους Εβραίους από την αιγυπτιακή δουλεία. Μεταγενέστερα υιοθετήθηκε ως εορτασμός από τους Χριστιανούς αναφορικά με τον θυσιαστικό θάνατο και την ανάσταση του Ιησού Χριστού .
Μάιος
Πρωτομαγιά
Πρωτομαγιά ονομάζεται η πρώτη μέρα του Μαΐου , η οποία είναι μέρα αργίας για πολλές χώρες του κόσμου. Τις περισσότερες φορές η Πρωτομαγιά είναι συνώνυμη με την Παγκόσμια Μέρα των Εργατών (Εργατική Πρωτομαγιά), την ημέρα δηλαδή που τιμούνται οι αγώνες του εργατικού κινήματος . Ο εορτασμός όμως της Πρωτομαγιάς, έχει τις ρίζες του στις παγανιστικές εορτές του παρελθόντος. Πολλά από τα αρχαία έθιμα έχουν επιβιώσει μέχρι και σήμερα. Η σημασία της ημέρας της Πρωτομαγιάς για τους αρχαίους λαούς οφείλεται στο γεγονός πως ημερολογιακά (για το βόρειο ημισφαίριο ) η πρώτη ημέρα του Μαΐου βρίσκεται ανάμεσα στην Εαρινή Ισημερία και το Θερινό Ηλιοστάσιο , τοποθετείται δηλαδή στην αρχή της άνοιξης .
Γιορτή μητέρας
Ιούνιος
Γιορτή Αγίου Πνεύματος
Ο όρος Άγιο Πνεύμα , χρησιμοποιείται από θρησκείες που βασίζονται στην Αγία Γραφή για να περιγράψει είτε τη θεία δύναμη που βρίσκεται σε ενέργεια είτε το τρίτο πρόσωπο της Αγίας Τριάδος .
Ιούλιος
Αύγουστος
15 Αυγούστου – Κοίμηση Θεοτόκου
Η Κοίμηση της Θεοτόκου είναι μια Θεομητορική εορτή των Χριστιανικών Εκκλησιών, η οποία εορτάζεται στις 15 Αυγούστου . Στην Ελλάδα γιορτάζεται με ιδιαίτερη λαμπρότητα σε πολλά μέρη της χώρας, ονομάζεται δε και «Πάσχα του καλοκαιριού».
Κατά την παράδοση, όταν η Παναγία πληροφορήθηκε άνωθεν τον επικείμενο θάνατό της, προσευχήθηκε στο όρος των Ελαιών, ετοιμάστηκε και ανέφερε το γεγονός στους Αποστόλους. Επειδή κατά την ημέρα της κοίμησης δεν ήταν όλοι οι Απόστολοι στα Ιεροσόλυμα, μια νεφέλη τους άρπαξε και τους έφερε κοντά της. Την τοποθέτησαν στο μνήμα της Γεσθημανής. Μετά από τρεις μέρες ο τάφος ήταν άδειος. Η Παναγία ανελήφθη στους ουρανούς.
Σεπτέμβριος
Ύψωση Σταυρού
Η μεγάλη εορτή της Παγκοσμίου Υψώσεως του Τιμίου Σταυρού είναι ένας ακόμα σημαντικός εορτολογικός σταθμός της Εκκλησίας μας.
Οι πιστοί την ημέρα αυτή καλούνται να τιμήσουν και να προσκυνήσουν τον Τίμιο Σταυρό του Κυρίου ώστε να αντλήσουν δύναμη και χάρη από αυτόν.
Οκτώβριος
28 η Οκτωβρίου
Μια χρυσή σελίδα στην ιστορία της Ελλάδας είναι η επέτειος της 28ης Οκτωβρίου. Μια σελίδα που έγραψαν οι παππούδες μας δίνοντας την ψυχή τους, τη ζωή τους.
Το βροντερό «ΟΧΙ» ακούστηκε απ' τη μια άκρη της Ελλάδας ως την άλλη. Έφτασε μέχρι τα βουνά της Πίνδου μαζί με τα παλικάρια μας.
Νοέμβριος
17 η Νοεμβρίου
Hμέρα απόδοσης τιμής, σ' αυτούς που αγωνίστηκαν και έπεσαν για την ελευθερία και τη δημοκρατία. Από την 21η του Απρίλη του 1967, μια ομάδα αξιωματικών με πραξικόπημα επέβαλε στην Ελλάδα Δικτατορία. Με πρόσχημα την αναγέννηση του έθνους κατέλυσε τους δημοκρατικούς θεσμούς, τα πολιτικά δικαιώματα και τις ελευθερίες των πολιτών. Επιδόθηκε σε συλλήψεις, φυλακίσεις, δίκες ατόμων ή ομάδων, βασανιστήρια. Στέρησε από τον ελληνικό λαό τη πρόοδο.
Οι φοιτητές σ' όλη τη διάρκεια της επτάχρονης τυραννίας αποτέλεσαν την ψυχή του αγώνα εναντίον της. Η εξέγερση του Πολυτεχνείου ξεκίνησε από ορισμένα φοιτητικά αιτήματα και εξελίχτηκε σε αγώνα για ελευθερία και δημοκρατία.
Δεκέμβριος
Αγίου Σπυρίδωνα
Ο Άγιος Σπυρίδωνας (περ. 270 - 348 ) ήταν επίσκοπος της Τριμυθούντας .
Γεννήθηκε περί το 270 στο τώρα κατεχόμενο χωριό Άσσια (Άσκια) της Κύπρου . Στα νεανικά του χρόνια ζούσε ως απλός αλλά ενάρετος βοσκός. Παντρεύτηκε και απόκτησε μια κόρη, την Ειρήνη. Μετά τη χηρεία του ασπάσθηκε το μοναχικό βίο, μελέτησε πολύ, απόκτησε μεγάλη σοφία και χάρη στις θρησκευτικές του αρετές έγινε Επίσκοπος της Τριμυθούντας και υπήρξε πολέμιος του Αρειανισμού . Έλαβε μέρος στην Α' Οικουμενική Σύνοδο το 325 . Πέθανε το 348 .
Χριστούγεννα
Τα Χριστούγεννα (σύνθετη λέξη της δημοτικής Χριστού + γέννα ) δηλώνουν την ετήσια εορτή της γέννησης του Χριστού και κατ' επέκταση το σύνολο των εορτών από της Γεννήσεως μέχρι των Θεοφανίων ("Γιορτές των Χριστουγέννων").
Το χρονικό διάστημα που περικλείει τις γιορτές των Χριστουγέννων, Πρωτοχρονιάς και Θεοφανίων, ονομάζεται στη λαογραφία και Δωδεκαήμερο .
